Techniki budowania odporności na stres

Budda zapytał kiedyś uczniów: „Czy jeśli kogoś ugodzi strzała, jest to bolesne? Uczniowie odpowiedzieli, że tak, więc Budda zapytał znów: A jeśli kogoś ugodzi druga strzała, czy jest to jeszcze bardziej bolesne?”. Na co uczniowie również dopowiedzieli, że tak. Mistrz wyjaśnił: „W życiu nie zawsze możemy kontrolować pierwszą strzałę. Jednak druga strzała stanowi reakcję na pierwszą. Wraz z drugą strzałą pojawia się możliwość wyboru”. 

Pierwsze strzały w powyższej przypowieści to niespodziewane zdarzenia, na których pojawienie się zwykle nie mamy wpływu (np. choroby, konflikty, porażki, nieoczekiwane wiadomości itp.). Jednak to, czy uważamy tego typu sytuacje  za stresujące jest uzależnione od naszej oceny. W ocenie tej uwzględniamy czy mamy wystarczające zasoby do tego, aby poradzić sobie z trudną sytuacją, wywołaną przez te czynniki. Często automatyczne reakcje emocjonalne, które uruchamiamy w sytuacji kryzysowej mogą powodować dodatkowe cierpienie, ograniczać nasz umysł oraz uniemożliwiać dostrzeżenie najlepszego kierunku działania.

Nasz sposób oceny sytuacji trudnej i wynikających z tej oceny sposobów reagowania może się utrwalić i wówczas nazywać go będziemy stylem radzenia sobie ze stresem. Wyróżniamy 3 style radzenia sobie z trudną sytuacją:

• zorientowany na zadaniu – osoby, które koncentrują się na zadaniu, starają się szybko identyfikować problem i szukają możliwych rozwiązań.

Jeśli w sytuacjach stresujących zwykle koncentrujesz się na planowaniu czasu, ustalaniu priorytetów, organizowaniu zasobów i zastanawiasz się nad różnymi rozwiązaniami problemu, to najprawdopodobniej ten styl jest Twoim preferowanym. Pamiętaj, że ten styl jest najskuteczniejszy, gdy masz wpływ na trudną sytuację! Brak elastyczności w stosowaniu innych stylów i nadmierna koncentracja na zadaniach może prowadzić do zmęczenia lub nawet wyczerpania emocjonalnego.

• zorientowany na emocjach – takie osoby skupiają się na przeżywaniu emocji i próbach ich rozładowywania.

Jeśli w sytuacjach stresujących zwykle koncentrujesz się na sobie i własnych przeżyciach emocjonalnych, obwiniasz siebie lub innych, odczuwasz napięcie w całym ciele, to najprawdopodobniej ten styl jest Twoim preferowanym. Pamiętaj, że ten styl pomaga skupić się na Twoich potrzebach! Kiedy jest elastyczny sprzyja relaksacji, ale w formie sztywnej będzie prowadził do ruminacji (czyli obsesyjnych myśli na temat przeżywanych emocji), które w konsekwencji nasilą napięcie zamiast je obniżać.

• zorientowany na unikanie – takie osoby zajmują swoją uwagę czymś innym, aby tylko odwrócić ją od myślenia o problemie.

Jeśli w sytuacjach stresujących zwykle wystrzegasz się myślenia, przeżywania i doświadczania tychże sytuacji, angażujesz się w czynności zastępcze (oglądanie TV, myślenie o sprawach przyjemnych, sen, poszukiwanie kontaktów towarzyskich), to najprawdopodobniej ten styl jest Twoim preferowanym. Pamiętaj, że unikanie nie zawsze jest złe, istnieją konstruktywne techniki pomagające obniżać napięcie emocjonalne, szczególnie gdy nie masz wpływu na trudną sytuację. Jednak sztywne korzystanie z tego stylu zwykle prowadzi do utrwalenia się złych nawyków, które nie sprzyjają zdrowiu.

Sztywny styl nie zawsze jest najlepszą strategią w danej sytuacji, dlatego warto uczyć się różnych technik budowania odporności na stres.

Co ważne możemy uczyć się nowych, bardziej konstruktywnych sposobów radzenia sobie z trudną sytuacją. Umiejętność elastycznego przełączania się pomiędzy różnymi technikami niewątpliwie stanowi najlepszą strategię radzenia sobie ze stresem dnia codziennego. Oczywiście najbliższe będą nam te techniki, które są zgodne z naszymi preferencjami, warto jednak rozwijać te umiejętności, które początkowo wydają nam się bardzo odległe. Regularność i wytrwałość sprzyja tworzeniu nowych nawyków. Kiedy nowe sposoby radzenia sobie ze stresem staną się czynnościami nawykowymi przestaną być dla nas trudne, a ich pozytywne konsekwencje odczujemy w codziennym samopoczuciu.

Zobacz jakie mogą być  różne techniki budowania odporności na stres.

Znajdź te techniki, które są najbliższe Twojemu preferowanym stylowi radzenia sobie z trudnymi sytuacjami, przyjrzyj się temu w jakich sytuacjach jesteś skuteczny, a w jakich przydałby Ci się inny sposób reagowania. Wybierz, którą z technik pozostających poza obszarem Twojego preferowanego stylu  chcesz rozwinąć, aby bardziej efektywnie zarządzać swoją stresową. Zacznij budować nowe nawyki 🙂

POWODZENIA !